Các loại viêm xoang thường gặp & nguyên nhân gây bệnh viêm xoang 

Viêm xoang là một bệnh lý về đường hô hấp phổ biến trong cộng đồng hiện nay. Nếu tìm hiểu được nguyên nhân và điều trị kịp thời, tình trạng của bệnh nhân có thể được cải thiện. Cùng chúng tôi tìm hiểu về các loại viêm xoang thường gặp nhất, cũng như nguồn cơn dẫn đến loại bệnh lý này để chúng ta có thể chủ động hơn trong việc phòng bệnh nhé.

Viêm xoang khiến bạn cảm thấy mệt mỏi, phiền toái

1. Tìm hiểu viêm xoang là gì?

1.1 Xoang là gì?

Bên trong cấu tạo của xương sọ mặt đa phần là các xương rỗng và được ghép với nhau. Các hốc nằm bên trong những xương sọ đó chính là các xoang. Còn một bộ phận quan trọng khác trong hệ thống xoang chính là niêm mạc. Lớp niêm mạc được lót ở bên trong các hốc xoang và có cấu tạo bởi các lớp mô mềm, giống với niêm mạc hô hấp. Từ các niêm mạc của xoang tiết ra các chất xuất đổ bào hốc mũi qua các lỗ nhỏ (gọi là các lỗ thông mũi xoang).

1.2 Cấu tạo xoang

Gồm hai phần:

• Nhóm xoang trước: Bao gồm các xoang xung quanh hốc mắt là xoang sàng trước, xoang trán và xoang hàm. Các triệu chứng nghẹt mũi, chảy mũi đa số là do dịch tiết của các xoang này đều đổ ra khe mũi trước. Do đó khi vùng này rất dễ bị nhiễm khuẩn và xuất hiện biến chứng ở mắt.
• Nhóm xoang sau: Là các xoang nằm sâu dưới nền sọ, dây thần kinh thị giác, xoang tĩnh mạch, tuyến yên và liên quan đến phần sau của ổ mắt. Những nhóm xoang này bao gồm xoang bướm và xoang sàng sau. Vùng này ít bị tấn công bởi các tác nhân bên ngoài hơn nhóm xoang kia vì kín hơn. Khi xuất hiện viêm nhiễm, các xoang sàng sau gây tiết dịch ở khe mũi sau ra vòm họng.

1.3 Chức năng của xoang

• Giúp không khí bên trong xương sọ được lưu thông.
• Phát âm thanh: Tạo ra giọng nói đặc trưng cho mỗi người nhờ âm thanh phát ra cộng hưởng với các xoang ở mặt và có âm sắc đặc biệt.
• Giúp giảm trọng lượng của đầu.

1.4 Nguyên nhân gây viêm xoang

Tình trạng các niêm mạc xoang bị viêm do nhiều nguyên nhân gây nên khiến các lỗ thông xoang bị tắc nghẽn, dịch xoang bị ứ đọng được gọi là viêm xoang hoặc viêm xoang mũi. Những nguyên nhân dẫn đến các loại viêm xoang thường gặp là:

• Virus: Những loại virus như virus cúm, adenovirus… xâm nhập vào các xoang và gây ra viêm nhiễm.
• Vi khuẩn: Các xoang bị các vị khuẩn xâm nhập do viêm nhiễm đường hô hấp trên, nhiễm khuẩn răng gây nên.
• Do dị ứng: Cơ thể tiếp xúc với các tác nhân bên ngoài môi trường như bụi mịn, phấn hoa, lông chó mèo… và  gây ra viêm xoang.
• Do nấm: Đây cũng là một tác nhân phổ biến gây nên viêm xoang,  những trường hợp bị viêm xoang do nấm hay xuất hiện ở một bên.
• Do yếu tố nội tiết: Người bị bệnh suy giáp, phụ nữ đang mang thai cũng thường gặp
• Cấu trúc giải phẫu mũi bất thường:  Khối u hốc mũi, polyp mũi, người bị vẹo vách ngăn mũi.

Vi khuẩn, virus được coi là những nguyên nhân phổ biến dẫn đến viêm xoang

2. Các loại viêm xoang

2.1 Phân loại dựa trên diễn biến bệnh

Viêm xoang được chia thành hai loại dựa trên tình trạng bệnh:

• Viêm xoang cấp: Những trường hợp này thường tiếp nhận tốt với thuốc điều trị nên tình trạng viêm xoang diễn ra trong thời gian ngắn. Nếu tích cực điều trị và chăm sóc tốt cho cơ thể, bệnh viêm xoang cấp có thể chấm dứt hoàn toàn.
• Viêm xoang mãn tính: Đây là trường hợp nặng hơn của viêm xoang, do tình trạng viêm xoang cấp không được điều trị dứt điểm. Có ít nhất 4 đợt tái phát viêm xoang cấp gây tắc nghẽn các lỗ thông xoang, các xoang chứa dịch hay mủ. Để điều trị viêm xoang mãn tính cần điều trị bằng thuốc kết hợp với thủ thuật. Một vài trường hợp do bất thường ở cấu tạo mũi hoặc giải phẫu cần phẫu thuật để điều trị nguyên nhân gây bệnh.

2.2 Phân loại dựa trên vị trị viêm

Các loại viêm xoang thường gặp có tên dựa vào vị trí viêm như sau:

• Viêm xoang sàng

Nhiều hốc xương nhỏ nằm giữa hốc mũi và hốc mắt được gọi là xoang sàng. Là xoang nhỏ nhất trong các loại xoang. Viêm xoang sàng được xem là một trong các loại viêm xoang thường gặp nhất hiện nay do cấu tạo phức tạp nên dễ bị viêm nhiễm và thường được chia thành các dạng sau:

• Viêm xoang sàng trước: Dịch nhầy chảy ra giữa mũi, khe trước và bị ứ đọng ở mũi. Tình trạng này gây tắc nghẽn và đau nhức ở gốc mũi.
• Viêm xoang sàng sau: Ở trường hợp này thì qua khe mũi sau dịch nhầy sẽ chảy xuống vòng họng, gây cảm giác khó chịu, thường xuyên có cảm giác họng bị vướng,  khạc nhổ đờm liên tục theo phản xạ. Nếu bệnh diễn biến nặng hơn có thể gây ảnh hưởng đến thị giác và đau nhức ở đỉnh đầu.
• Viêm cả 2 xoang sàng: Trường hợp cả 2 xoang sàng trước và sau đều bị viêm nhiễm dẫn đến lưu thông dịch bị tắc nghẽn. 
• Viêm xoang sàng ở trẻ em: Ở nhóm đối tượng này, bệnh cần được theo dõi thường xuyên vì có thể dẫn đến nhiều biến chứng như ảnh hưởng đến khả năng nhìn, biến chứng nội sọ và viêm đường hô hấp.

• Viêm xoang trán

Viêm xoang trán thường đi đôi với viêm xoang sàng trước. Xoang nằm trong xương trán, ở vị trí cao nhất trong các xoang mặt, tương ứng với đầu lông mày. 

Khi bị viêm xoang trán thường có các triệu chứng sau:

• Dịch mủ nhiều, sau khi dịch chảy ra thì cơn đau dịu xuống và sẽ tái diễn vào buổi chiều.
• Đau nhức ở vùng hốc mắt, vùng chân mày, di chuyển mắt qua lại đôi khi cũng thấy đau.
• Tình trạng đau nhức có xu hướng đau từ sáng đến giữa trưa.
• Tình trạng nghẹt mũi, chảy mũi xuất hiện nhiều, tình trạng đau đầu kéo dài.

Bên cạnh đó, bệnh viêm xoang trán có thể dẫn đến những biến chứng như viêm tai giữa cấp hoặc mãn tính. Đặc biệt, do xoang nằm ở vị trí cao nên có thể dẫn đến viêm màng não mủ, cần được điều trị kịp thời.

• Viêm xoang bướm

Một trong các loại viêm xoang thường gặp là viêm xoang bướm. Đây là xoang nằm sâu nhất trong khoang mũi, dưới sàng sọ và có liên quan đến dây thần kinh thị giác và động mạch cảnh trong. 

Triệu chứng là:

• Giảm thị lực và đau nhức giữa hai hốc mắt.
• Đau đỉnh đầu, lan ra sau gáy và đau hốc mắt.
• Giảm khả năng của khứu giác.
• Nghẹt mũi, chảy dịch mũi, có thể vàng, xanh nhạt hoặc trong suốt.
• Có hiện tượng hôi miệng do dịch chảy ra phía sau họng nhiều.
• Triệu chứng khác: sốt, viêm họng, viêm tai giữa…

• Viêm xoang hàm

Nằm ở hai bên má và hướng về phía cánh mũi, xoang hàm là xoang lớn nhất trong các xoang mặt. 

Các triệu chứng của viêm xoang hàm là:

• Ấn vào vị trí rãnh mũi thấy đau nhức và hai bên má.
• Chảy nước mũi và có mùi khó chịu, nghẹt mũi.
• Viêm xoang hàm có thể do những trường hợp gặp vấn đề về răng miệng gây ra.
• Biến chứng: lây sang các xoang khác, áp-xe ổ mắt.

• Viêm đa xoang

Đây có thể được xem là tình trạng nặng của các loại viêm xoang thường gặp vì nhiều xoang bị viêm nhiễm cùng một lúc. Nhiễm khuẩn từ xoang này lan sang các xoang khác có thể là nguyên nhân chủ yếu dẫn đến viêm đa xoang. 

Triệu chứng đặc trưng của viêm đa xoang là:

• Sốt nhẹ.
• Cơ thể suy nhược mệt mỏi, ăn uống không ngon miệng.
• Thường xuyên xuất hiện tình trạng đau nặng đầu, vùng thái dương, trán, xung quan mắt, đỉnh đầu và lan ra vùng sau gáy.
• Giảm khả năng thị giác và khứu giác.
• Có dịch chảy ra từ họng, luôn có cảm giác vướng và khó chịu ở họng.
• Dịch mũi chảy ra nhiều, màu sắc thay đổi, nhiều trường hợp còn lẫn trong máu.

Bên trên là các thông tin tổng quan về các loại viêm xoang thường gặp mà chúng tôi muốn cung cấp cho các bạn. Hy vọng những thông tin này sẽ có ích cho bạn trong việc phát hiện và điều trị sớm bệnh viêm xoang, viêm mũi dị ứng tránh việc bệnh trở nặng và để lại biến chứng không mong muốn.